We hebben al veel aandacht besteed aan de Wet zorg en dwang. Er komt veel informatie op je af en vanaf 2021 vragen we ook om jouw keuzes amet betrekking tot onvrijwillige zorg te verwerken in je kwaliteitssysteem in de KwaliteitsApplicatie. Hierover zal het Kwaliteitsbureau jullie informeren. 

Door al die informatie krijg je soms het gevoel dat de Wet zorg en dwang weer een extra verplichting is waar je aan moet voldoen en waar je op afgerekend kunt worden. Daarom is het goed om nog eens stil te staan bij de bedoeling van de Wet zorg en dwang. Want als je daarnaar gaat kijken, dan zul je merken dat het niet eens zo ver af staat van de kernwaarden waar we in de zorglandbouw voor staan! Tip: schrijf alvast in je werkbeschrijving op of je wel of niet met dwang te maken hebt op jouw zorgboerderij.

De bedoeling van de Wet zorg en dwang is:

• Het voorkomen en terugdringen van dwang in de zorg, zowel in duur als in zwaarte van het middel.
• Meer inspraak van deelnemer en diens naasten bij onvrijwillige zorg en in brede zin het verbeteren van de rechtspositie van de deelnemer.

Dit betekent dat de Wet zorg en dwang van je vraagt om samen met de deelnemer en diens naasten op zoek te gaan naar oplossingen die zijn afgestemd op de situatie en de wensen van de deelnemer. Het gaat over het maken van een afweging tussen veiligheid en kwaliteit van leven. 

Zie ook

• het artikel met Vragen en Antwoorden over de wet, die de Federatie maakte samen met Vilans, of
• het interview met kwaliteitsmedewerker Maya de Wilde en zorgboerin Marieke Claessens van zorgboerderij Wienes, die zich hebben verdiept in de wet. 
• of het artikel met een link naar een stappenplan en een interview met zorgboerin Bernadette Willemse van De Reigershoeve, gemaakt door Vilans.
• en zie vooral ook de Alternatievenbundel, zie onder.

Alternatieven

De Altenatievenbundel van Vilans geeft een paar inspirerende voorbeelden waar iedereen blij van wordt, de deelnemer, de naasten en de begeleiders. Hieronder een selectie uit de voorbeelden om je te inspireren en vooral te herinneren waarvoor je het ook al weer doet…

Lopend eten 

Als je je hele leven boer bent geweest en buiten geleefd hebt, valt het niet mee om op je 81e in een verpleeghuis te wonen. Het veroorzaakt veel onrust bij Peter, vooral tijdens het eten. Hij staat dan vaak op en loopt zelfs weg. Hij gaat op zoek naar de buitendeur en als hij wordt tegengehouden,

wordt hij boos. Niet goed voor de sfeer aan tafel en het heeft een negatief effect op zijn tafelgenoten. Tijdens een gesprek met de familie blijkt dat Peter vroeger zijn boterhammen lopend op zijn land at. Hij had nog nooit gezeten tijdens de lunch! Nu mag hij, net als vroeger, met een boterham in de hand naar buiten. Ook als het regent. De onrust bij hem en de andere bewoners is verdwenen.

Alternatievenbundel Vilans,  blz. 148

Van licht naar donker

Elke avond en nacht is Erik onrustig in bed. Hij heeft een zeer ernstige beperking waardoor hij zich  niet in woorden kan uiten. De begeleiders willen achterhalen wat zijn onrust veroorzaakt en besluiten het naar bed brengen te filmen. Samen met de ouders van Erik kijken ze beelden terug. De

begeleider die Erik in bed helpt, legt duidelijk uit wat er gebeurt en begeleidt hem daarbij. 

Tot het moment dat ze de kamer verlaat en het licht uitdoet. Ze zien hoe Erik schrikt als het in een klap donker wordt in zijn kamer. Ze schaffen een wake-up light aan en zetten dat op zijn kamer. Het licht gaat nu ‘s avonds langzaam uit en ’s ochtends langzaam weer aan. Zo heeft Erik tijd om aan de overgang van licht naar donker te wennen. Hij ligt nu een stuk rustiger in zijn bed.

Alternatievenbundel Vilans,  blz. 53

Pannenkoekmeel tussen de boeken

Zaterdag is pannenkoekendag. Tot grote vreugde van Maryse, want ze eet niets liever. Dat was al zo toen ze nog thuis woonde en dat is nu, in de beschermende woonvorm, niet veranderd. Ze leeft er de hele week naartoe en vraagt elke dag of het wel goed komt. Wanneer gaan we naar de markt voor appels? Hebben we nog poedersuiker? Naarmate de week vordert en de zaterdag dichterbij komt, wordt ze steeds onrustiger. Ook de andere bewoners hebben er last van en beginnen te mopperen. Soms ontstaat er zelfs ruzie om de pannenkoeken. De begeleiders vinden dat het zo niet langer kan en nemen een besluit. Meel, poedersuiker, kaneel en appels verhuizen van de voorraadkast naar de boekenkast in de huiskamer waar Maryse het elke dag kan zien, wanneer ze maar wil. Dat werkt. Zodra ze van de dagbesteding komt, loopt ze naar ‘haar’ plank, raakt alles even aan en gaat dan tevreden naar haar kamer.

Alternatievenbundel Vilans,  blz. 107

Koude Brinta

Jacco is een man met ernstige motorische en verstandelijke beperkingen. Hij heeft problemen met kauwen en slikken en vaak heeft hij helemaal geen zin om te eten. De begeleiders doen hun best het zo aantrekkelijk mogelijk voor hem te maken. Elke ochtend maken ze een bord Brinta voor hem, met warme melk en honing. Dat kreeg hij al als kind en dat ging tot voor kort zonder problemen. Maar de laatste tijd weigert hij de pap te eten terwijl de eiwitten en granen juist zo belangrijk voor hem zijn. De begeleiders besluiten te gaan experimenteren met de structuur van de pap en met koud, lauw en warm aanbieden, geïnspireerd door het boek Brintafelen. Wat blijkt? Jacco eet zijn bord helemaal leeg als de pap helemaal is afgekoeld. Hij geeft de voorkeur aan koude Brinta.

Alternatievenbundel Vilans,  blz. 28

Voetbal kijken zonder vrienden

Wouter heeft dan misschien een verstandelijke beperking, met zijn geheugen is niets mis. Hij weet alles van voetbal. Hij kent de spelers, weet bij welke club ze horen en houdt bij hoe vaak ze scoren. Het Nederlands Elftal vindt hij helemaal het einde. De muren van zijn kamer hangen vol met posters, vlaggen en petten. Hij wil geen wedstrijd missen en kijkt het liefst samen met zijn vrienden, in de huiskamer. En daar gaat het mis. 

Want de begeleiders in de groepswoning gaan om 10 uur ’s avonds naar huis en dan moet iedereen naar zijn kamer. Ook al is de wedstrijd dan pas halverwege. Wouter en zijn vrienden balen ervan. Alleen kijken is lang zo leuk niet en het scherm in de huiskamer is veel groter. Tijdens een familiebijeenkomst ontstaat het idee om een ‘wisseldienst’ in te stellen op de avonden dat het Nederlands elftal speelt. Een of twee ouders blijven bij de bewoners tot de wedstrijd is afgelopen en iedereen naar zijn kamer is.

Alternatievenbundel Vilans,  blz. 137

Wil je meer inspiratie? Kijk dan in de Alternatievenbundel van Vilans naar de andere voorbeelden en vind oplossingen voor het vraagstuk van jou en jouw deelnemer.