Op 16 oktober vond het tweede spreekuur met Trijnie Rozema en Anton van Balkom plaats voor geïnteresseerde leden van FLZ en BVKZ. Tijdens deze sessie bespraken we de stappen om een rookvrije zorgomgeving te realiseren. Waar begin je, en wat zijn de wettelijke kaders? Wat doe je bijvoorbeeld als een cliënt rookt in zijn eigen huis, ondanks je verzoek om dit niet te doen tijdens jouw bezoek?
Belangrijk hierbij is om de 8 pijlers van rookvrije zorg als leidraad te gebruiken. De eerste stap ligt bij de werkgever of ondernemer. Het bestuur kan bijvoorbeeld een brief naar cliënten sturen om het proces uit te leggen en hen te informeren over wat van hen verwacht wordt. Hieronder volgt een korte uitleg van de 8 pijlers.
Verslag 8 pijlers
Om een rookvrije werkomgeving te realiseren, is langdurige inzet en voortdurende actie nodig. De 8 pijlers kun je gebruiken om te zien hoe ver jullie organisatie is. Daarnaast zijn de 8 pijlers de 8 belangrijke onderdelen of stappen die je neemt in het rookvrij maken van jullie organisatie. Onderstaand een samenvatting per pijler.
Pijler 1: Bestuur, beleid en comitment
Dit begint met een duidelijk beleid en het nemen van verantwoordelijkheid om dit uit te voeren. Neem daarin zelf een voorbeeldfunctie aan en zorg dat er draagvlak komt binnen het bestuur.
Voorbeelden van een visiedocument en argumenten die gebruikt kunnen worden vind je hier.
Klik hier voor de checklist om te meten of er binnen het bestuur genoeg commitment is.
Pijler 2: Communicatie
Communicatie over het rookvrij maken- of het rookvrij zijn van de organisatie gaat over verschillende onderwerpen, zoals de rookvrije missie van de organisatie, de gezondheidsrisico's van (mee)roken, en stopondersteuning voor zowel cliënten als personeel. De boodschap is bedoeld voor cliënten, bezoekers, medewerkers en onderaannemers en moet continu herhaald worden om bewustwording en betrokkenheid te stimuleren en te behouden.
Voorbeelden voor flyers, op te stellen brieven, een communicatieplan of een persbericht vind je hier.
Pijler 3: Opleiding en training
Effectieve implementatie van het rookvrijbeleid vindt zijn basis in het opleiden en trainen van de medewerkers. Het trainen van medewerkers zorgt ervoor dat zij hun verantwoordelijkheden rondom het rookvrijbeleid kennen, weten hoe dit beleid tot stand is gekomen en waarom het belangrijk is. Zo kunnen zij het rookvrijbeleid van de zorgorganisatie actief uitdragen.
Handvatten, een checklist en een voorbeeld van scholingsplannen vind je hier.
Pijler 4: Stoppen met roken zorg
Nu er binnen het management en team draagvlak is en werknemers getraind zijn om het rookvrije initiatief uit te dragen, is er ruimte voor de volgende stap: het ondersteunen van de deelnemers in het stoppen of het niet roken tijdens de zorgverlening. Dit kan zijn dat er niet gerookt wordt op een zorgboerderij of dat deelnemers niet roken wanneer zorgverleners aanwezig zijn in huis.
Hoe je iemand kunt begeleiden, welke facts je kunt gebruiken in de argumentatie en informatie over doorverwijzen vind je hier.
Pijler 5: Rookvrije omgeving
Door een gebouw en terrein rookvrij te maken, laat een zorgorganisatie duidelijk zien dat zij tabaksgebruik afkeurt en zich inzet om tabak-gerelateerde schade te voorkomen. Het realiseren van een volledig rookvrije omgeving kan uitdagend zijn, maar het verminderen van tabaksgebruik is een doel dat voortdurend nagestreefd moet worden. In de eerste stap kun je een rookplek aanwijzen. Hoe je dat kunt doen lees je hier
De checklist voor de rookvrije omgeving vind je hier
Pijler 6: Gezonde werkplek
Bij een rookvrije werk- en behandelomgeving speelt het personeel een cruciale rol. Begeleiding bij stoppen met roken moet deel uitmaken van het welzijnsprogramma, en medewerkers moeten duidelijk weten wat er van hen wordt verwacht. Ook is het belangrijk dat zij goed geïnformeerd zijn over de gevolgen van niet-naleving van het rookvrij beleid.
Tips om draagvlak te krijgen en het creëren van een beloningsprikkel vind je hier.
Pijler 7: Maatschappelijke betrokkenheid
De invloed van de zorgsector strekt zich uit tot buiten de eigen organisatie. Door lokaal samen te werken, bijvoorbeeld met gemeenten en GGD’en, kan de aanpak tegen tabaksgebruik en -afhankelijkheid effectief worden versterkt.
Een illustrerende video en meer informatie vind je hier.
Pijler 8: Monitoring en evaluatie
Het proces van het rookvrij maken van de organisatie kost tijd. Dit kost eerder jaren dan maanden. Monitoring en evaluatie zijn essentieel voor een rookvrije werkomgeving. Voor een zelfaudit en een checklist kijk je hier.
Wil je de volgende keer ook bij het spreekuur over de 8 pijlers zijn? Geef je dan op voor een volgende keer.
Terug naar Actueel