Kerst: even stilstaan. Bij jezelf of bij een ander. Bij de dromen die je ooit had, vroeger toen je jong was. Bij deze kerstboodschap een portret van twee mensen die twee jaar geleden hun oude dromen oprakelden en afstoften. Zij verkochten hun huis in Zutphen, zegden hun baan op en begonnen een zorgboerderij in Gelderland. Het gaat om Pieter en Dianne van der Bij van de Talentboerderij in Laren.
Dianne: “Het was een oude droom van toen we begonnen met ons volwassen leven, alles lag nog open. In onze verkeringstijd lang geleden zaten we uren op een terras op Mallorca en schreven een mindmap met onze talenten en wensen. Daar stond al ‘zorgboerderij’ bij. Het past ons allebei heel goed. Wat wij zien is dat mensen in de maatschappij zo weinig naar elkaar luisteren en zo weinig bij elkaar zien. Pas als je schreeuwt krijg je aandacht. Wij willen dat mensen ook gehoord en gezien worden, zonder dat ze erom hoeven schreeuwen. En dat ze ruimte ervaren om zichzelf te zijn en hun talenten te ontwikkelen.”
Die ruimte is er letterlijk op het grote erf met kapschuur, aardappelhuisje annex rustruimte, woning, kas in aanbouw en dagbestedingslocatie met B&B in aanbouw. En een klein huisje, waar de moeder van Dianne nog 1,5 jaar met plezier leefde tot ze plotseling ziek werd en overleed. . “Dat was mooi, dat we dat haar nog hebben kunnen geven. Dat ze overleed kwam onverwacht, en was heftig. We zijn ervan aan het bijkomen”, zegt Dianne.
Rust
Het is dus nog geen feest op het erf, maar er heerst wel een prettig soort rust. Ondanks bouwvakkers die de dagbestedingslocatie aanleggen en ondanks het werk in de moestuin en kapschuur. Dat komt mogelijk ook doordat er vandaag naast Pieter en Dianne maar twee mensen rondlopen. Pieter: “Het was een rare start door corona. We hadden gedacht al snel vol te zitten met 15 mensen per dag, maar door corona liep het anders. Er komen nu een deelnemer en twee vrijwilligers. Of liever gezegd medemakers, net als wijzelf. Dat is niet erg. Hierdoor hebben wij de tijd om rustig te ontwikkelen en trekken we mensen aan die bij ons passen. Zonder haast en zoveel mogelijk met behoud van de rust.”
Dat benadrukt Dianne even later aan de keukentafel ook. “We gaan voor zeer diverse doelgroepen, maar het belangrijkste is dat mensen bij elkaar en bij deze plek passen. Dat betekent jong en oud, met een verstandelijke beperking, afstand tot de arbeidsmarkt of burn-out. Voorlopig zal het met een rolstoel of voor slechtzienden of erg angstige mensen nog niet gaan hier, omdat het erf er niet op is ingericht.”
Dianne werkte vroeger zelf als ambulant hulpverlener bij mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking in woonzorg. En met veel plezier als docent op het Praktijkonderwijs. Bij de jongeren die daarvan uitstromen ligt haar hart. “Maar we willen ook heel graag andere mensen verder brengen. We hebben een medemaker gehad, die na het werken op de zorgboerderij weer aan het werk is geraakt”, zegt Pieter. “Dat is natuurlijk prachtig als je daaraan mag bijdragen. We denken dat we voor veel mensen een doorstroomplek kunnen zijn. Een plek waar je dingen mag leren, waar je je talenten kunt ontplooien.” Dat is ook zichtbaar. De medemakers zijn er bezig met onkruid wieden en spruitjes oogsten. En met het maken van een viskar van een oude fietskar.
Pieter was teamleider in een facilitair bedrijf en heeft dus veel met mensen gewerkt. “Wat ik heb geleerd, is dat het enorm helpt als mensen in hun eigen kracht bezig kunnen zijn. Dan hebben ze het meeste plezier en zijn ze het meest productief. Vandaar dat we hier ook verschillende dingen aanbieden en als er nieuwe mensen met nieuwe wensen bijkomen, dan gaan we daar actief in meedenken.”
Leren door te doen
Zelf neemt Pieter ook graag gereedschap ter hand. “Mensen gaven niks meer om de oude kippenschuur, maar ik vond het een mooi project. Ik heb de houten constructie vervangen en maak de wanden nu van oude kozijnen met glas. Ziet er wel aardig uit toch? Mijn filosofie is dat je dingen leert door ze te doen.”
“Dat kan ook vaak heel milieuvriendelijk, door zoveel mogelijk te recyclen. Van de hele grote berg aan zooi die er lag, hebben we nog stapels bruikbaar materiaal bewaard. Sanitair, hout en kozijnen zijn prima te hergebruiken. We krijgen, delen en ruilen het binnen ons groeiende netwerk”, zegt Pieter.
Naast de activiteiten in schuur en tuin is er ook meer huiselijke bezigheid: er staat een piano waar de jongste medemaker graag en mooi op speelt, nadat hij het zichzelf heeft aangeleerd. En de B&B in wording is een plek waar medemakers straks hun rol in kunnen pakken: lekkere ontbijtjes maken of bedden afhalen. “Als dat bij ze past. Niets moet, alles mag”, zegt Pieter.
Naast de stilte in de natuur en het stilstaan met kerst, vindt Dianne kerst ook een tijd voor kleine geschenken. “Om te laten zien dat we onze medemakers zien en horen. Onze vrijwilligster heeft mandarijnnetjes gespaard. Ik heb vervolgens in die netjes van oude cornflakes en andere granen en kruimels zelf vetbolletjes gemaakt. Die krijgen ze mee naar huis met een boodschap.” De vrijwilligster lacht. “Dat is typisch Dianne, en niet alleen met kerst. Alles hier is doorspekt met recycling én met liefde.”
In stilte wijst Dianne bij het weggaan nog op een paar nieuwe tuinhandschoenen voor de tuinvrouw, die verderop in de keuken nog even met IJssel, de hond speelt. ‘Ook nog een echt cadeautje’, fluistert ze.