Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander is vrijdagmiddag bijgepraat over de impact van de coronacrisis op de agrarische sector. Dat gebeurde tijdens een bezoek aan het loon- en akkerbouwbedrijf van familie Van der Poel in Abbenbroek in Zuid-Holland. Koning Willem-Alexander sprak met de eigenaren van het bedrijf over hoe zij de coronacrisis het hoofd proberen te bieden. Vervolgens werd in een tweetal rondetafelgesprekken dieper ingegaan op de gevolgen die de crisis de afgelopen maanden had en in de toekomst kan hebben op agrarisch ondernemers, de verschillende land- en tuinbouwsectoren en de hele voedselketen. In een van de gesprekken werd ook nadrukkelijk aandacht besteed aan de effecten op de Multifunctionele Landbouw. Arjan Monteny, voorzitter LTO Multifunctionele Landbouw, ging hierover met de Koning in gesprek.
In het rondetafelgesprek – vanwege de corona-maatregelen aan een vierkante tafel, met voldoende afstand – kwam de omvang en betekenis van de sector aan bod en werd toegelicht dat binnen LTO ruim 30% van de leden op enigerlei wijze aan multifunctionele landbouw (MFL) doet en dat dit percentage al jaren stijgend is. De Koning informeerde of het vooral kleinere agrarische bedrijven zijn die multifunctionele landbouw zien als alternatief voor schaalvergroting. Arjan Monteny meldde dat dit voor een deel van de ondernemers geldt, maar dat er zeker ook MFL-ondernemers zijn met een grote agrarische productietak. En dat voor alle ondernemers geldt dat zij het doen vanuit passie én dat het voor velen een wezenlijk onderdeel vormt van hun inkomen.
Er werd stilgestaan bij het grote effect van de corona-uitbraak op de multifunctionele landbouw. Veel bedrijven hebben hun deuren tijdelijk moeten sluiten en kregen te maken met een groot omzetverlies. Monteny lichtte toe dat er binnen de sector grote verschillen waren en nog steeds zijn. Veel bedrijven met een boerderijwinkel, directe verkoop of een korte keten hebben hun omzetten flink zien stijgen, maar de andere MFL-takken hebben een paar maanden vrijwel stilgelegen en komen langzaam weer op gang. Aan Koning Willem-Alexander werd toegelicht dat bedrijven veel inspanningen moeten verrichten om de ‘1,5 meter MFL-boerderij’ vorm te geven. Daarbij werd ook aandacht besteed aan de grote diversiteit van de multifunctionele landbouw. Zo is de plattelandsrecreatie in de loop van juni weer op gang gekomen met een toegenomen belangstelling van Nederlandse gasten, maar hebben tegelijkertijd bedrijven die zich richten op de zakelijke markt en op andere groepen nog nauwelijks omzet en zijn hier ook de vooruitzichten voor de komende maanden niet rooskleurig. Dit geldt ook voor boerderijeducatie.
De Koning toonde veel interesse in de financiële positie en de toekomst van de bedrijven. Hierbij kwam specifiek de situatie van jonge ondernemers aan de orde. Zij hebben in de afgelopen jaren vaak flink geïnvesteerd, vanwege de verdere groei en professionalisering van de sector. Voor hen en andere ondernemers met relatief hoge financieringslasten, drukken de lasten van de corona-crisis extra zwaar op de schouders. En net als in de hele agrarische sector is het toekomstperspectief voor de volgende generatie de afgelopen tijd onzekerder geworden, wat gevolgen zal hebben voor bedrijfsopvolging. De onzekere situatie geldt ook voor het mogelijke effect van de crisis op de overheidsfinanciën. De extra financiën die de overheid dit jaar in de economie pompt, zullen naar verwachting de komende jaren leiden tot bezuinigingen op de uitgaven in het publieke domein. Dit kan ook de maatschappelijke dienstverlening in de multifunctionele landbouw gaan raken, zoals de zorglandbouw en de agrarische kinderopvang.
‘Dit bezoek was een eer en een hart onder de riem voor alle boeren en tuinders en zeker ook voor de ondernemers in de multifunctionele landbouw. Het was bijzonder om te merken hoe goed geïnformeerd Koning Willem-Alexander was. Daarbij toonde hij oprechte interesse voor de huidige situatie en het toekomstperspectief van onze ondernemers. Dit geeft ons een zetje om de schouders er weer onder te zetten’, aldus Arjan Monteny.