Het leven en werk van boer Piet Ijzendoorn, geschreven door Michiel Bussink. Recensie door Wiek Akkermans, gepensioneerd docent civiele techniek en milieukunde en vogelliefhebber.
"Bij het lezen van dit boek vroeg ik me af wie ik dit boek gunde om te mogen lezen. Dat antwoord werd al snel duidelijk. Iedereen zou dit moet lezen! De traditionele boer die het nu zo moeilijk heeft. De gewone burger en consument van ons eten, dat nu nog steeds voornamelijk geproduceerd wordt door die traditionele boer. Maar ook de gelukkig steeds groter wordende groep van mensen die weten dat we zo niet door kunnen gaan met onze manier van omgaan met de grond waar we op leven. De grond die zorgt dat we kunnen wonen, ons kunnen verplaatsen en recreëren.
Het is diezelfde grond die zorgt dat we te eten hebben. Helaas is na de tweede wereldoorlog de nadruk komen te liggen op de zorg voor massa: we moesten zorgen nooit meer honger te hoeven lijden. We gingen daarna slecht om met onze grond. Kunstmest en drijfmest verzuurde en verarmde de grond. Chemische bestrijdingsmiddelen brachten de volksgezondheid in gevaar. De ruilverkaveling zorgde voor een eentonig landschap met weliswaar hoge opbrengsten maar steeds minder diversiteit.
In het boek lees je over een jonge ambitieuze boerenzoon Piet IJzendoorn die op de boerderij van zijn vader in de Betuwe zich langzaam bewust wordt dat er iets moet veranderen. Hij gaat Milieukunde studeren in een tijd dat Mansholt terugkomt op zijn landbouwbeleid en de Club van Rome zijn stem laat horen. Het was de tijd van de “Silent Spring” het boek van Rachel Carson, dat gaat over het verdwijnen van insecten door bestrijdingsmiddelen.
Piet werd in 1982 de eerste biologische boer in de net drooggelegde Flevopolder.
Zijn boerderij groeide uit tot een succesvol biologisch-dynamisch bedrijf met koeien, akkerbouw, een tuinderij, bakkerij, manege, natuurbeheer, webwinkel, dagbesteding voor jongeren met psychiatrische problemen en een paardenfokkerij en -houderij met prijswinnende paarden. Hij was de eerste beheerder van de Oostvaardersplassen.Heel bijzonder om te lezen wat er uit één bevlogen mens kan ontstaan.
Wat mij is bijgebleven na het lezen van dit levensverhaal?
- Als eerste laat dit verhaal zien dat je als eenling echt iets kan bereiken als je de moed hebt om tegen de gevestigde orde in te gaan.
- Bij het lezen voel je ook snel dat het niet voor iedereen weggelegd is op zoveel verschillende punten je steentje bij te dragen. De één zal een biologisch bedrijf starten, terwijl een ander zijn afval goed scheidt en probeert minder vlees te eten. Het één is niet beter dan het ander. Beide mensen zijn nodig.
- Er is nu een generatie die uit Piet’s jeugd het oude Nederland van de schoolplaten nog kent. Die ziet in dat het een verarming is dat we zo weinig weidevogels hebben, er nauwelijks patrijzen lopen in ons boerenland en die de zang van de leeuwerik missen in hun eigen omgeving. Jonge mensen hebben die ervaring niet. Wat je niet hebt gekend en meegemaakt in je jonge jaren mis je later ook niet. Lees maar het boek Natuuramnesie van Marc Argeloo.
- Tijdens het lezen van het boek herinnerde ik mij een artikel over de sluiting en de wantoestanden die op de boerderij van Piet dit jaar aan de orde waren. Op Internet vond ik een artikel waarin dit werd besproken. Zonder de achtergrond die in de epiloog van het boek van boer Piet staat, krijg je een verdraaid beeld. Nadat Piet de verantwoordelijkheid uit handen had gegeven ging het fout bij de nieuwe ondernemers. Fraude en mismanagement zorgden voor veel onrust. Maar Piet blijft optimistisch en ziet dan de gemaakte fouten als helaas noodzakelijke tijdelijke momenten. Tegenslag en fouten horen net zo goed bij het leven. De laatste ontwikkelingen van de Zonnehoeve lijken gelukkig gunstig.
Nu maar hopen dat dit boek ook door de boeren wordt gelezen die ondanks hard werken toch steeds meer afhankelijk werden van hun bank. Zij moeten geholpen worden door een regering die gaat inzien dat onze manier van omgaan met ons voedsel en onze grond veel heeft kapotgemaakt. Maar de natuur kan zich herstellen, ik hoop dat de regering dit een kans geeft!"