Het is moeilijk kiezen, maar de kernwaarde ‘Ik krijg de kans om te leren’, staat toch bovenaan bij zorgboerderij Hof van Schokland, waar met name jong volwassenen aan dagbesteding doen. Er is ook een woongroep, een eindje verderop in Bant.
De nieuwbouw die deze zomer opende, biedt dan ook van alles aan activiteiten: er is een lunchroom met professionele keuken, een vergaderruimte, er zijn paarden en kippen, een moestuin, een knutselruimte en een houtwerkplaats. Deelnemers kunnen op al deze terreinen vaardigheden opdoen en er certificaten voor halen. “Dat is het voordeel als je opnieuw kunt beginnen, dan maak je het precies zoals je wilt”, zegt eigenaresse Marjan de Smit die de zorgboerderij in 2010 begon.
Brand
De nieuwbouw had echter een minder leuke aanleiding: in November 2019 brandde het oude gebouw af. Gelukkig raakte er niemand gewond. Voor de mensen die er dagbesteding hadden een ramp. Gelukkig konden ze in de buurt terecht in een tuinbouwkas op een industrieterrein in Emmeloord. “Dat was heel erg fijn, maar je merkt dan toch dat er andere prikkels zijn, zegt coördinator Marloes Rood, die samen met kwaliteitsmedewerker Ramon Regeling, Lissa Boomsma (coördinator van de woongroep) en Marjan het aansturende helikopter team vormt.
“We gingen daarom vaak hierheen, naar Schokland. Even wandelen in de oude haven, even rondkijken op het erf, werkzaamheden doen in de tuin en rondom Schokland. Hier zijn betekent dat je de goede zintuigelijke prikkels krijgt. Prikkels van planten en dieren, van buiten zijn. Dat doet onze deelnemers heel goed.”
Zintuigen prikkelen
Schokland was vroeger een eiland, maar door de inpoldering is het opgegaan in het nieuwe land. Contouren zijn met wat moeite nog te zien. Het is echter vooral de groene ruimte en de paarden die de plek zo geschikt maakt. “We zien hoe ontspannend het is voor deelnemers om buiten bezig te zijn. We maken een nieuwe zintuigentuin in de vorm van een vlinder. Hier gaan we allemaal kleurige bloemen zaaien en planten, zodat de zintuigen op een prettige manier geprikkeld worden”, zegt Marjan.
“Ook zien we zoveel mooie dingen gebeuren tussen de mensen en de paarden. Bijvoorbeeld bij Nathalie, zij heeft een hele goede klik met de paarden. Ze is onze paardenfluisteraar. We rijden er niet mee, maar het verzorgen is ook heel fijn. We pachten nu land van het Flevo Landschap om hooi te maken. Dat doen we dan samen met behulp van de naastgelegen boeren.” Trots laten ze de huidige hooivoorraad zien.
Ik hoor erbij en doe mee
Het ‘Ik hoor erbij en doe mee’ is ook op andere terreinen een duidelijk zichtbare kernwaarde. De lunchroom en de vergaderruimte worden bediend door de deelnemers, die dat geweldig vinden. Ook doen ze werk voor Flevo Landschap, runnen een klein winkeltje in de ingang en gaan langs verzorgingshuizen en particulieren voor kerstmarkten of kleine klusjes. Bij de timmerwerkplaats worden de Boxen van Bant gemaakt: houten kistjes die dorpsbelang Bant aan iedere nieuwe inwoner geeft met daarin informatiefolders. Het kan daarna dienst doen als tijdschriftenstandaard. Ook staan er prachtige insectenhotels.
Kringlopen
“We zijn altijd met kringlopen bezig”, vertelt Ramon. “We kijken altijd naar het cirkeltje. Van afval zoals steigerhout maken we nieuwe dingen. In de kas zaaien we sla wat op het bord van de klant van de lunchroom terecht komt. We proberen alles zoveel mogelijk lokaal te produceren en te gebruiken.”
We eten samen gezond
‘We eten samen gezond’ -een andere kernwaarde- geldt niet alleen voor de dagbesteding, maar ook voor de woongroep. Oogst uit kas en tuin wordt gedeeld met de deelnemers, die grotendeels in de woonvoorziening wonen. “Dus nu is het een geweldige tijd, want er zijn veel tomaten om soep van te maken”, lacht Marjan.
De kernwaarden hangen in het kantoor aan de muur en worden eens per maand om beurten onder de loep genomen met het team. Ramon: “Dan kijken we hoe die kernwaarde bij ons tot uiting komt en of er nog verbetering mogelijk is. We gaan er echt even bij stil staan. Zoals bij ‘Ik word gezien en gehoord’, die vinden wij heel belangrijk. Het betekent voor de ene mens iets anders dan voor de andere. De ene wil graag veel praten, de ander wil meer rust. Het is belangrijk dit te zien en er een goede vorm aan te geven.” In de kantine is inderdaad een aparte plek ingericht voor wie rust wil, net als in de vergaderruimte boven. Ook staat er een ideeënbus in de kantine, waar regelmatig suggesties in worden gedaan. Marloes: “Zo was er het voorstel niet alleen een pauzebel te luiden, maar ook aan het eind van de dag om 15.45 uur. Dat hebben we nu ingevoerd.”
Transparantie
Naast de kernwaarden zijn er ook waarden van belang op de zorgboerderij, vertelt Marjan. “Transparantie is waar het bij ons om draait. We zorgen dat we alles tegen elkaar durven te zeggen. We vergaderenn 2 wekelijks met het helikopterteam. Ook hebben we eens per twee maanden een Ranja en Koek gesprek met de deelnemers, ook om dingen uit te spreken. Daarnaast is er nog een jaarlijkse Zomer BBQ of pannenkoekendag met het team, alle deelnemers en de vrijwilligers, om ook hen te horen en te bedanken.”
De deelnemers zijn nu jongvolwassenen met een verstandelijke beperking. Daar hebben ze alle drie iets mee. Marjan: “Ik heb gewerkt met allerlei doelgroepen: van baby’s tot hoog bejaarden. Dat is allemaal leuk, maar bij deze doelgroep vind ik de puurheid zo fijn. What you see is what you get. Er zijn veel emoties, maar dat mag hier ook. We kunnen mensen met bijvoorbeeld ASS heel goed helpen door veel voor hen te ondertitelen, uit te leggen wat er gebeurt. Je krijgt terug wat je geeft, zeggen ze wel eens, nou dat is bij deze mensen zeker het geval. We krijgen veel liefde terug.” Marloes had een achtergrond in dierhouderij en zorgboerderijen. Dit komt nu goed van pas. Ramon was iemand uit de ‘bemoeizorg’: dat je bij mensen thuis langs gaat om hen te stimuleren hulp aan te nemen. Marjan, lachend: “Maar nu zijn we heel blij met zijn bemoeizorg hier. Ramon kwam hier vijf jaar geleden precies op tijd om veel kantoorwerk van mij uit handen te nemen. Het liep me over de schoenen. Nu kan ik weer meer tijd besteden aan het overzicht en de ontwikkeling, wat we overigens ook grotendeels samen doen.”
Gemeente en WMO
Het helikopterteam doet ook de gesprekken met de gemeente, een belangrijke doorverwijzer omdat de deelnemers uit de WMO komen. “Dat is nog wel eens een uitdaging, omdat het streven binnen de WMO is om na 1,5 jaar mensen te laten doorstromen. Dat lukt echter maar in een enkel geval. Gelukkig kunnen we ook daar de waarde Transparantie goed inzetten: we houden de gemeente altijd nauwgezet op de hoogte van hoe het met mensen gaat en zij zien ook wel dat doorstroming niet voor iedereen is weggelegd. Ze hebben veel vertrouwen in ons, dat wij ons best doen en eerlijk zijn over de potentie van deelnemers. Ze hebben liever dat het goed gaat met de mensen dan dat ze door te pushen ineens een terugval krijgen.” Marloes: “We stimuleren mensen en de seizoenen bepalen wat voor werk er gedaan moet worden, maar we dwingen niet. Het is een nauw evenwicht, maar heel belangrijk voor deze doelgroep. Gelukkig beweegt iedereen er vrij makkelijk in mee hier, dat komt denk ik door het fijne gevoel van het kunnen kiezen uit nuttig werk (ook een kernwaarde- red.), zonder dat er teveel druk op ligt. Op een officiële werkplek kan de druk wel snel teveel zijn.”