Hoe vinden deelnemers het op jouw zorgboerderij? Hoe worden ze er beter van in fysiek, sociaal en psychisch opzicht en wat leren ze in brede zin? Dit alles wordt gemeten in Vanzelfsprekend, waar een groeiend aantal zorgboeren aan meedoet. Dit is heel gunstig voor de sector, want zo tonen we aan waar we voor staan. De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland heeft de tool nu zelfs opgenomen in de Waaier, wat voor gemeenten en inspectie een signaal is dat het een goed meetinstrument is. Ook is Vanzelfsprekend als cliënttevredenheidsmeter erkend voor het kwaliteitskeurmerk Kwaliteit laat je zien! Dat was al zo voor dagbesteding en is nu ook het geval voor wonen.
Daarmee biedt Vanzelfsprekend een tool om te voldoen aan de veelvoorkomende contracteis om te meten wat mensen van de zorg vinden, en wat je als zorgboerderij bereikt. Directeur Maarten Fischer van de Federatie: “Je kunt er ook handige inzichten mee opdoen over een zorgboerderij als geheel, de regio, en zelfs landelijk. Dat laatste helpt ons dan ook weer bij de belangenbehartiging. Onlangs nog konden wij als FLZ daarom recent nog zeggen dat de sector gemiddeld een 9 scoort! Tenslotte is binnen het kwaliteitskader het ophalen van cliëntervaringen een van de pijlers. Ook dat kan met Vanzelfsprekend, en in de rapportage is sinds kort ook een module die die ervaringen vertaalt in een overzicht van de 9 kernwaarden van de zorglandbouw. Volgens mij is Vanzelfsprekend dus erg bruikbaar, maar ook andere methodes zijn toegestaan.”
Maarten Muis van Resultaatmeetexpert heeft, in samenwerking met IT-ontwikkelaar Landmerc+, de afgelopen jaren hard gewerkt aan de tool. Hij bevestigt de relatie met de kernwaarden uit het keurmerk. “We hebben de bestaande vragen gegroepeerd en gelinkt aan de kernwaarden. Die kunnen wij in het spinnenweb zetten, waar de zorgboer per deelnemer een figuur krijgt die hem of haar iets vertelt over het effect van zijn of haar zorgboerderij op de deelnemer. Hij of zij kan het niet vergelijken met andere zorgboeren, daarvoor is het te subjectief, wel is het een manier om op jezelf te reflecteren en koers te bepalen. Of je de goede kant op gaat kun je dan een jaar later weer opnieuw bekijken.” Zie ook de afbeelding, waarbij de resultaten van de kernwaarde gerelateerde vragen zijn weergegeven in het spinnenweb.
Maarten heeft zich ook ingespannen om de oude tool om te bouwen tot een gebruiksvriendelijke nieuwe tool met toegankelijke en nuttige vragen die op de mobiel in te vullen zijn. De zorgboer kan de deelnemers een appje sturen met een link en zo kan het invullen beginnen. Vooraf is er wel wat tijd nodig voor de zorgboer om op de computer alle accounts in te vullen.
Tool opgenomen in de Waaier
De tool staat nu in de Waaier van het Kwaliteitskompas gehandicaptenzorg als categorie 2 instrument. Maarten Muis: “Dat is vooral omdat er nog niet zo heel veel data zijn. Als er meer zorgboeren meedoen, komen die data vanzelf. En dan is de validiteit daadwerkelijk aan te tonen en kunnen we een categorie 1 instrument worden.” Dit gaat de goede kant op, want naast Landzijde en SZZ, die de (door)ontwikkeling financieren, zijn ook Boer en Zorg en Zorgboeren Zuid-Holland bezig de tool te implementeren. In het Noorden zijn veel woonzorgboerderijen die er nu ook meer baat bij hebben.
Over anonimiteit is ook nog wel eens een discussie gaande. Maarten Muis is hier stellig over. “Ik heb de vraag om anoniem te blijven nog nooit gehoord van deelnemers. Deelnemers kunnen aan het eind aangeven wie de gegevens mag inzien. Of deelnemers en hun naasten daar wel eens kiezen voor anoniem zoeken we nu uit, maar volgens mij gebeurt dat nooit. De tool is voor de deelnemers en de zorgboeren juist vaak een handig hulpmiddel bij een ontwikkelingsgesprek. Daarom moet je het volgens mij niet verplicht voor iedereen anonimiseren. De omgang tussen begeleiders en deelnemers is op zorgboerderijen vaak informeel, dáár is dus anonimiteit in de beoordeling niet snel een issue. Dat uit beleidsoverwegingen eisen, is je doel voorbij schieten.”