Vanaf 1 augustus 2022 treedt de ‘Wet implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden’ in werking. Deze wet heeft als doel de arbeidsvoorwaarden van werknemers te verbeteren. Er zijn een aantal belangrijke wijzigingen:
- verplichte scholing moet kosteloos worden aangeboden;
- de werknemer heeft recht op voorspelbare werktijden;
- ouders krijgen recht op negen weken betaald ouderschapsverlof;
- beperking verbod op nevenwerkzaamheden;
- uitbreiding van de informatieplicht.
Meer informatie vind je ook in de factsheet van de rijksoverheid. In dit artikel geven we slechts een overzicht van de wijzigingen op hoofdlijnen. Heb je werknemers in dienst laat je dan altijd informeren door een deskundige op het gebied van arbeidsrecht.
Verplichte scholing kosteloos aanbieden
Per 1 augustus 2022 moet je als werkgever de opleidingen die verplicht zijn voor je werknemers volledige betalen, inclusief eventuele bijkomende kosten voor reiskosten en boeken. Werknemers moeten ook de tijd krijgen om de opleiding onder werktijd te volgen. Je kunt voor de verplichte opleidingen dus geen studiekostenbeding meer afspreken (dat kan nog wel voor niet verplichte scholing). Onder verplichte opleidingen vallen:
- opleidingen die voortvloeien uit nationaal of Europees recht of een cao;
- scholing die noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie (bijvoorbeeld scholing om je SKJ of BIG registratie te behouden);
- scholing die nodig is voor het voortzetten van de arbeidsovereenkomst, mocht de functie van de werknemer komen te vervallen.
Recht op voorspelbare werktijden
Deze wijziging is vooral van belang bij oproepkrachten (werknemers met een 0-uren contract) en flexkrachten (werknemers met een min-max contract). Per 1 augustus 2022 kun je deze werknemers alleen verplichten om te werken op van tevoren vastgelegde referentiedagen en -uren. Dit betekent dat je vooraf af spreekt op welke dagen en uren een werknemer kan worden opgeroepen. Dit kun je bijvoorbeeld vastleggen in de arbeidsovereenkomst.
Ook kan een werknemer die minimaal 26 weken heeft gewerkt, schriftelijk vragen om meer voorspelbare en zeker arbeidsvoorwaarden, zoals werk op vaste dagen en tijden. Je bent niet verplicht om dit verzoek in te willigen, maar je moet wel binnen één maand (bij minder dan 10 werknemer) of drie maanden (bij meer 10 of meer werknemers) schriftelijk en gemotiveerd reageren.
Recht op negen weken betaald ouderschapsverlof
Vanaf 2 augustus hebben werkende ouders recht op negen weken betaald ouderschapsverlof. Dit kan ook gelden voor ouders van kinderen die op 2 augustus jonger zijn dan 1 jaar. Het recht op onbetaald ouderschapsverlof (26 weken) blijft bestaan. Als werkgever mag je het verzoek in principe niet weigeren. Als de organisatie ernstig in de problemen komt, dan mag je in overleg met de werknemer wel een andere spreiding van de verlofuren afspreken. Als werkgever kun je hiervoor een uitkering aanvragen bij het UWV van 70 procent van hun dagloon (tot het maximumdagloon).
De werknemer moet het ouderschapsverlof minimaal twee maanden van tevoren schriftelijk indienen en moet in die aanvragen aangeven hoe hij/zij de verlofuren wil opnemen/spreiden. Het verlof moet in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen.
Meer over de nieuwe regeling vind je op de site van het UWV.
Beperking verbod op nevenwerkzaamheden
Tot 1 augustus 2022 kon je in je arbeidsovereenkomst een verbod op nevenwerkzaamheden afspreken. Vanaf 1 augustus mag dit alleen als je hiervoor goede, objectieve redenen hebt. Voorbeelden hiervan kunnen zijn (zie ook de voorbeelden in de factsheet):
- je werknemer beconcurreert jou met diensten die ongeveer gelijk zijn aan de diensten van jouw bedrijf;
- er is sprake van (een dreigende) overschrijding van de verplichtingen op grond van de wet, bijvoorbeeld de Arbeidstijdenwet;
- je werknemer verricht nevenwerkzaamheden die het imago van je organisatie kunnen schaden.
Een verbod op nevenwerkzaamheden is dus nietig (niet geldig) als dit verbod niet objectief te rechtvaardigen valt. Dat geldt ook voor reeds eerder overeengekomen afspraken.
Uitbreiding van de informatieplicht
Er bestond al een wettelijke verplichting om je werknemer over bepaalde onderwerpen te informeren. Per 1 augustus 2022 wordt deze lijst uitgebreid. Zie voor meer informatie de factsheet van Rijkoverheid.